21 Απριλίου 1967: 47 χρόνια μετά

21η Απριλίου 1967: Η δημοκρατική κοινοβουλευτική κυβέρνηση της Εθνικής Ριζοσπαστικής Ένωσης (ΕΡΕ) με πρωθυπουργό τον Παναγιώτη Κανελλόπουλο ανατρέπεται από της Ένοπλες Δυνάμεις της χώρας, με επικεφαλής μια ομάδα στρατιωτικών υπό την καθοδήγηση τριών εν ενεργεία αξιωματικών, του διοικητή του Κέντρου Εκπαίδευσης Τεθωρακισμένων Στυλιανού Παττακού και των συνταγματαρχών Πυροβολικού Γεώργιου Παπαδόπουλου και Νικόλαου Μακαρέζου που τότε υπηρετούσαν στην Κεντρική Υπηρεσία Πληροφοριών (ΚΥΠ), μετέπειτα Εθνική Πληροφοριών (ΕΥΠ).

Οι ενεργήσαντες την συνταγματική εκτροπή αξιωματικοί του ελληνικού στρατού βασίστηκαν στο επιτελικό σχέδιο «Προμηθέας» που αναφέρεται στην επέμβαση των Ενόπλων Δυνάμεων σε περίπτωση εσωτερικού κίνδυνου για την ασφάλεια της χώρας. Το σχέδιο αυτό ήταν αποκλειστικά ελληνικό δεν είχε καμία απολύτως ανάμειξη, όπως υποστηρίζουν κάποιοι μετά την μεταπολίτευση «αντιστασιακοί», το ΝΑΤΟ και είχε συνταχθεί την δεκαετία του 1950 από την κυβέρνηση Καραμανλή. Η συγκεκριμένη δήλωση έγινε προς τον γνωστό Αμερικάνο δημοσιογράφο Σάιρους Σουλτσμπέρκερ από τον γενικό γραμματέα του Βορειοατλαντικού συμφώνου Μάνλιο Μπρόζιο και τον αρχιστράτηγο της στρατιωτικής συμμαχίας Λίμαν Λέμνιτζερ («Ημερολόγιο του Σάιρους Σουλτσμπέργκερ», εφημερίδα «Το Βήμα», 04.08.1974).

Επίσης καμιά απολύτως εμπλοκή στην στρατιωτική ενέργεια της 21ης Απριλίου 1967, όπως κι πάλι ισχυρίζονται κάποιοι «αντιστασιακοί», δεν είχε η τότε αμερικανική κυβέρνηση του προέδρου Λίντον Τζόνσον με την μυστική υπηρεσία CIA, αφού όπως προκύπτει και από το βιβλίο του γνωστού δημοσιογράφου Αλέξη Παπαχελά, οι Αμερικανοί δεν γνώριζαν ποιοι είναι οι επικεφαλείς της συγκεκριμένης ενέργειας, γιατί περίμεναν πιθανή ανάλογη κίνηση από στρατηγούς με την έγκριση του τότε βασιλέα Κωνσταντίνου Β'.

Σε ότι αφορά τον τότε βασιλέα, είναι γεγονός ότι επίσης δεν είχε καμία απολύτως συμμετοχή στην ενέργεια αυτή, αφού αναγκάστηκε κάτω από την απώλεια ελέγχου του στρατεύματος και την αποφυγή άσκοπης αιματοχυσίας, να αποδεχτεί με μεγάλη δυσφορία το στρατιωτικό αυτό κίνημα, ορκίζοντας τους ως κυβέρνηση, με στόχο να κερδίσει χρόνο για την ανατροπή τους. Μια ενέργεια ανατροπής, που όπως αναφέρει ο ίδιος ο Κωνσταντίνος σε πρόσφατη συνέντευξη του στον διευθυντή του περιοδικού «Νέα Πολιτική» Μελέτη Μελετόπουλο στο τεύχος Ιανουαρίου-Φεβρουαρίου 2014, είχε αποφασίσει να την πραγματοποιήσει από τα πρώτα λεπτά που εκδηλώθηκε το κίνημα της 21ης Απριλίου. Έτσι την 13η Δεκεμβρίου 1967,κινήθηκε για να ανατρέψει το καθεστώς, αλλά απέτυχε όχι τόσο λόγω κάποιων λανθασμένων ενεργειών, αλλά κυρίως γιατί δεν είχε την στήριξη που ανέμενε από αξιωματικούς του στρατού ξηράς σε στρατιωτικές μονάδες Μακεδονίας και Θράκης.

Όμως για μένα προσωπικά την βασική ευθύνη για την κατάσταση της 21ης Απριλίου την έχει κυρίως η τότε πολιτική ηγεσία της χώρας αλλά ειδικότερα συγκεκριμένοι πολιτικοί και κόμματα. Ειδικότερα μετά την λεγόμενη «αποστασία» βουλευτών της Ένωσης Κέντρου στις 15 Ιουλίου 1965, ύστερα από την παραίτηση του τότε πρωθυπουργού Γιώργου Παπανδρέου, εξαιτίας της άρνησης του τότε βασιλέα να αναλάβει ο ίδιος ο πρωθυπουργός του υπουργείο Εθνικής Άμυνας, σε μια περίοδο που ο γιος του Ανδρέας Παπανδρέου είχε κατηγορηθεί ως επικεφαλής συνωμοσίας αξιωματικών του ελληνικού στρατού με την οργάνωση ΑΣΠΙΔΑ («Αξιωματικοί Σώσατε Πατρίδα, Ιδανικά, Δημοκρατία, Αξιοκρατία»), δημιουργήθηκε στην Ελλάδα μια εστία αναταραχής και εντάσεων με καθημερινές διαδηλώσεις και συγκρούσεις διαδηλωτών με την Αστυνομία. Την αναρχική αυτή κατάσταση προσπάθησε να την εκμεταλλευτεί και το κόμμα της Ενιαίας Δημοκρατικής Αριστεράς (ΕΔΑ), που ουσιαστικά αποτελούσε το προκάλυμμα του ΚΚΕ, με την ενεργό συμμετοχή στελεχών και οπαδών του μαζί με εκείνους της Ένωσης Κέντρου, στις οχλοκρατικές αυτές απαράδεκτες διαδηλώσεις.

Άλλωστε το ΚΚΕ, που πολύ σωστά κατά την γνώμη μου είχε κηρυχθεί εκτός νόμου, εν μέσω της ξενοκίνητης ανταρσίας του το 1947, που είχε στόχο την ανατροπή της τότε νόμιμης κυβέρνησης της χώρας, με την μετατροπή της Ελλάδας σε καθεστώς σοβιέτ συνοδευόμενο από αντεθνικές αποκρουστικές ενέργειες, όπως το επαίσχυντο παιδομάζωμα 28.000 Ελληνόπουλων με επιδίωξη να μετατραπούν σε γενιτσάρους πολεμώντας εναντίον της ίδιας μας της πατρίδας μας και η προδοτική απόφαση της 5ης Ολομέλειας τον Ιανουάριο του 1949 για απόσχιση Μακεδονίας-Θράκης από τον εθνικό κορμό, ποτέ δεν παραιτήθηκε όπως και σήμερα από την προοπτική βίαιης κατάληψης της εξουσίας. Γι' αυτό και τον Οκτώβριο του 1949, δύο μήνες μετά την νίκη του εθνικού στρατού και την συντριβή του κομμουνιστοσυμμοριτισμού σε Γράμμο-Βίτσι, ο γενικός του γραμματέας, ένας αδίστακτος άνθρωπος, ο Νίκος Ζαχαριάδης, είχε αναφέρει σε σχετική του δήλωση την έξης χαρακτηριστική φράση: «το όπλο παρά πόδα». Έτσι η Ελλάδα εάν τελικά έφθανε στις εκλογές που είχαν προκηρυχθεί για τις 28 Μαΐου 1967, προσωπικά πιστεύω ότι πολύ δύσκολα, είτε από την μια, είτε από την άλλη πλευρά, θα είχε αποφύγει την εκτροπή από την δημοκρατική κοινοβουλευτική νομιμότητα.

Το καθεστώς της 21ης Απριλίου παρέμεινε στην εξουσία ως προς το στρατιωτικό του σκέλος, μέχρι τον Οκτώβριο του 1973, οπότε ο αρχηγός του Γεώργιος Παπαδόπουλος προσπάθησε να το πολιτικοποιήσει με την κυβέρνηση Μαρκεζίνη. Όμως τα γεγονότα του «ηρωικού» Πολυτεχνείου (υπόψη ότι «αγωνιστές» του ήταν και θαυμαστές «δημοκρατικών» μαρξιστικών καθεστώτων, όπως του Μάο και του Στάλιν), ένα μήνα μετά οδήγησαν στην ανατροπή του Παπαδόπουλου από τον ταξίαρχο διοικητή της Ελληνικής Στρατιωτικής Αστυνομίας (ΕΣΑ) Δημήτριο Ιωαννίδη και στην εγκαθίδρυση ενός δεύτερου μη-δημοκρατικού καθεστώτος. Το καθεστώς αυτό διήρκησε μέχρι τον Ιούλιο του 1974, όπου κάτω από το βάρος της Κυπριακής τραγωδίας, μετά την επέμβαση εναντίου του προέδρου Μακαρίου και την εισβολή του αιμοσταγούς τουρκικού «Αττίλα», αναγκάστηκε να αποχωρήσει και να καλέσει τον Κωνσταντίνο Καραμανλή να σχηματίσει πολιτική κυβέρνηση.

Από εκεί πέρα τα μεταπολιτευτικά γεγονότα είναι γνωστά, το πρόβλημα όμως και σήμερα που υπάρχει δημοκρατία εάν λειτουργεί σωστά. Ερώτημα που σίγουρα και πρέπει προβληματίζει όλους μας στην σημερινή ιδιαίτερα Ελλάδα.