120 έτη από την γέννηση του Γεωργίου Γρίβα-Διγενή

Την Δευτέρα 3 Ιουλίου στις 7 μ.μ. ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Μαχητών και Φίλων τις Εθνικής Αντιστασιακής Οργανώσεως «Χ» διοργάνωσε στα νέα του γραφεία (Χαριλάου Τρικούπη 14) εκδήλωση με θέμα «120 έτη από την γέννηση του στρατηγού Γεώργιου Γρίβα-Διγενή» και ομιλητή τον αντιπρόεδρο του Συνδέσμου της «Χ» Σπύρο Δημητρίου, ο οποίος είναι κυπριακής καταγωγής.

Ο πρόεδρος του Συνδέσμου της «Χ» Ιωάννης Γιαννάκενας καλωσόρισε τους παρευρισκομένους και τους ανακοίνωσε ότι, όπως κάθε χρόνο, έτσι και φέτος, ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Μαχητών και Φίλων της Εθνικής Αντιστασιακής Οργανώσεως «Χ», τιμά την ίδρυση της Οργανώσεως «Χ», που έγινε τον Ιούνιο του 1941, από τον Γεώργιο Γρίβα-Διγενή. Επίσης γιορτάζουμε και τα 120 χρόνια από την γέννηση του στρατηγού στην Κύπρο.

Στην συνέχεια, ο λόγος δόθηκε στον Σπύρο Δημητρίου, ο οποίος με την σειρά του καλωσόρισε τους παρευρισκομένους και άρχισε την ομιλία του:

Από την γέννηση του Γεωργίου Γρίβα μέχρι την Οργάνωση «Χ»

Ο Γεώργιος Γρίβας γεννήθηκε στις 6 Ιουνίου 1897, σύμφωνα με την ληξιαρχική πράξη της γεννήσεώς του, αν και στα χαρτιά του υπάρχουν ημερομηνίες γέννησης τον Ιανουάριο και τον Μάιο 1898. Γεννήθηκε στην Λευκωσία στο σπίτι της μητέρας του και όταν έγινε 40 ημερών τον πήραν στο Τρίκωμο. Ο αδελφός της μητέρας του ονομαζόταν Γεώργιος και είχε σκοτωθεί εκείνη την χρονιά, πολεμώντας στον Δεύτερο Κρητικό πόλεμο, και έτσι έδωσαν το όνομά του στο νεογέννητο.

Στο Τρίκωμο ο Γεώργιος Γρίβας πήγε στο Δημοτικό Σχολείο, μετά πήγε στην Λευκωσία, στο Παγκύπριο Γυμνάσιο (1909 -1915). Από μικρός ήθελε να γίνει στρατιωτικός , παρόλο που η οικογένειά του ήθελε να γίνει γιατρός. Το 1916 ήρθε στην Αθήνα, έδωσε εισαγωγικές εξετάσεις στην Σχολή Ευελπίδων και πέρασε. Εκείνη την εποχή και μέχρι το 1974 έγιναν πολλά στρατιωτικά κινήματα στην Ελλάδα, αλλά ο Γεώργιος Γρίβας κρατήθηκε μακριά από όλα αυτά, γιατί πίστευε ότι ο Στρατός δεν πρέπει να ανακατεύεται στα πολιτικά δρώμενα της χώρας.

Τελειώνοντας την Σχολή Ευελπίδων (1919), ορκίστηκε ανθυπολοχαγός και μετατέθηκε στο 30ο Σύνταγμα Πεζικού, το οποίο, τον Δεκέμβριο του 1919 έφυγε κατευθείαν για το Μέτωπο της Μικράς Ασίας. Συμμετείχε στον Μικρασιατικό Πόλεμο και έφθασε μέχρι το Εσκή Σεχίρ. Έλαβε μέρος σε σκληρές μάχες, οι οποίες τον επηρέασαν πάρα πολύ και σε επίπεδο στρατιωτικής ενδυνάμωσης. Είχε έναν μικρό τραυματισμό κατά την υποχώρηση στην Νέα Αρτάκη. Έφυγε από τους τελευταίους και με την μονάδα του μετακινήθηκαν στην περιοχή της Θράκης και μαζεύτηκαν και έμειναν εκεί τα υπόλοιπα χρόνια στην περιοχή και στις μονάδες της Κομοτηνής.

Το 1927 πηγαίνει στην Σχολή Πεζικού της Γαλλίας και επιστρέφοντας από εκεί κάνει και το πρώτο του ταξίδι στην Κύπρο το 1929. Έπεσε σε μία περίοδο όπου είμαστε ένα χρόνο πριν την έκρηξη των Οκτωβριανών στην Κύπρο. Έμεινε για ένα διάστημα και ήλθε σε επαφή με πάρα πολύ κόσμο και με ανθρώπους του Νομοθετικού Συμβουλίου. Ο Γεώργιος Γρίβας δεν έπαψε ποτέ να είναι μεγαλοϊδεάτης και ενωτικός. Γύρισε από την Κύπρο και προετοιμάστηκε να πάει στην Γαλλία. Στο πρώτο του ταξίδι στην Γαλλία γνωρίστηκε με τον Σοφοκλή Βενιζέλο, ο οποίος υπηρετούσε εκεί, ως στρατιωτικός ακόλουθος στην Ελληνική Πρεσβεία. Τους δύο συνέδεσε μία φιλία που κράτησε μέχρι το τέλος της ζωής του Σοφοκλή Βενιζέλου (1964).

Το 1932 ο Γρίβας πήγε στην Γαλλία, έδωσε εξετάσεις στην Γαλλική Ακαδημία Πολέμου, πέρασε και την τελείωσε δεύτερος στην σειρά του. Επέστρεψε στην Ελλάδα, έμεινε σε διάφορες μονάδες και αμέσως μετά έγινε καθηγητής στην Ανωτέρα Σχολή Πολέμου στην Ελλάδα, στο μάθημα Γενικής Στρατηγικής. Το 1937 παντρεύεται στην Αθήνα την Βορειοηπειρώτισσα Βασιλική Ντέκα. Την εποχή εκείνη, το κλίμα αρχίζει και βαραίνει , τα σύννεφα πολέμου μαζεύονται πάνω από την Ευρώπη. Στην Ελλάδα έχει αναλάβει την ηγεσία του Ελληνικού Στρατού ο Αλέξανδρος Παπάγος και έχει ξεκινήσει την προετοιμασία για την άμυνα της χώρας. Αρχίζει να μαζεύει γύρω του αξιωματικούς, ιδιαίτερα μορφωμένους, ανάμεσα σε αυτούς και τον Γρίβα.

Ξεκινάει ο πόλεμος του 1940, και αμέσως ο Γρίβας πηγαίνει στον Παπάγο και του ζητάει να τον στείλει στην πρώτη γραμμή του Μετώπου, πιέζοντας με παραίτηση σε αντίθετη περίπτωση. Τον Νοέμβριο ο Παπ?γος μεταθέτει το Στρατηγείο του από την Αθήνα στα Ιωάννινα, παίρνοντας μαζί του και τον Γρίβα, τον οποίον διόρισε επιτελάρχη στην 2α Μεραρχία και τον Δεκέμβριο του 1940 τον προήγαγε σε συνταγματάρχη. Όταν μπήκαν οι Γερμανοί στην Ελλάδα, η 2α Μεραρχία αποχώρησε συντεταγμένα, σε αντίθεση με τις άλλες μεραρχίες. Ένας άλλος Κύπριος αξιωματικός, ο Όμηρος Παπαδόπουλος, ο οποίος πολέμησε στα οχυρά του Ρούπελ, συναντήθηκε με τον Γρίβα στην Αθήνα στην Υπηρεσία Στρατιωτικών Αρχείων και αυτός τον έφερε σε επαφή με τον Αρχιεπίσκοπο Χρύσανθο.

Τον Ιούνιο του 1941 ο Γρίβας δημιουργεί την Εθνική Αντιστασιακή Οργάνωση «Χ», η οποία έδρασε κατά κύριο λόγο στην Αθήνα, κάτω από δύσκολες συνθήκες, γιατί ήταν πολύ πιο εύκολο τότε να κάνεις πόλεμο στα βουνά παρά στην πόλη. Η «Χ» ήλθε σε επαφή με τις μη-εαμικές οργανώσεις που δρούσαν στην Αθήνα, απαρτιζόταν δε, ως επί το πλείστον, από αξιωματικούς και στρατιώτες που πολέμησαν στην 2α Μεραρχία. Η «Χ» είχε επαφή με την εξόριστη κυβέρνηση του Καΐρου, μάζευε πληροφοριακό υλικό για την Μέση Ανατολή, έστειλε άνδρες της να πολεμήσουν με τις δυνάμεις του Ψαρρού, του Ζέρβα και άλλων εθνικών αντιστασιακών οργανώσεων.

Όταν το ΕΑΜ-ΕΛΑΣ άρχισε να επιτίθεται στις πατριωτικές οργανώσεις από το 1943, η «Χ» αντιμετώπισε το σκληρότερο κομμάτι του, τους αδίστακτους εκτελεστές της ΟΠΛΑ. Επίσης η «Χ» είναι ίσως από τις μοναδικές μη-εαμικές αντιστασιακές οργανώσεις, που είχε σαφή θέση ενάντια στα Τάγματα Ασφαλείας και συγκρούστηκε μετωπικά για αυτό με την Κυβέρνηση Ράλλη (Μάιος-Οκτώβριος 1944). Σημειωτέον ότι τα Τάγματα Ασφαλείας οργανώθηκαν από βενιζελικούς.

Το καλοκαίρι του 1944, ο πόλεμος οδεύει προς το τέλος του και η κυβέρνηση παίρνει την απόφαση να έρθει στην Αθήνα. Ο πρώτος Αρχηγός ΓΕΣ Παναγιώτης Σπηλιωτόπουλος εντάσσει την «Χ» σε ένα από τα τρία τάγματα που δημιούργησε τότε για να προετοιμάσει την εγκαθίδρυση της νέας κυβέρνησης. Ακολούθησαν τραγικά γεγονότα: τα Δεκεμβριανά του 1944, η Μάχη του Θησείου και τέλος το κλείσιμο της «Χ» από τον Διγενή, αμέσως μόλις τελείωσαν οι μάχες (τέλη Δεκεμβρίου 1944).

Αμέσως μετά τα Δεκεμβριανά, ο Γρίβας ήρθε σε σύγκρουση με την νέα ηγεσία του στρατεύματος, διότι αντικαταστάθηκε ο Σπηλιωτόπουλος από την ηγεσία του ΓΕΣ, έφυγε από το στράτευμα και αποφάσισε να ασχοληθεί με τα πολιτικά δρώμενα στην χώρα. Ίδρυσε το Κόμμα των Χιτών. Αυτό το έκανε γιατί είχε ανάγκη να προσφέρει στην Ελλάδα από ένα άλλο μετερίζι, και όχι γιατί είχε πολιτικές φιλοδοξίες.

Η προετοιμασία του Ενωτικού Κινήματος

Την ίδια περίοδο που συνέβαιναν αυτά τα τραγικά γεγονότα στη ν Ελλάδα, είχαμε κάτι ανάλογο και στην Κύπρο. Ο Γρίβας, αν και ζούσε στην Αθήνα, δεν αποκόπηκε ποτέ από την κυπριακή παροικία της Αθήνας και πάντα υπήρχε το θέμα της Ένωσης της Κύπρου με την Ελλάδα. Οι Κύπριοι πάντοτε έδιναν το παρόν στους εθνικούς αγώνες, με πιο πρόσφατο παράδειγμα το 1940 στην μάχη ενάντια στον Ιταλό και Γερμανό εισβολέα. Πολλοί από αυτούς εγκαταστάθηκαν μόνιμα στην Αθήνα, δημιουργώντας μία κυπριακή παροικία. Σε αυτούς προστέθηκαν οι Κύπριοι φοιτητές που ήλθαν να σπουδάσουν στην Ελλάδα. Αυτοί απετέλεσαν τους δύο πυρήνες αντίστασης, από τον οποίον δημιουργήθηκε αργότερα η ΕΟΚΑ (Εθνική Οργάνωσις Κυπρίων Αγωνιστών).

Οι αρχικοί πυρήνες ήταν δύο: η οργάνωση ΚΑΡΗ (Κύπριοι Αγωνιστές, Ριψοκίνδυνοι Ηγέτες) και η Μυστική Επιτροπή του Απελευθερωτικού Αγώνα Κύπρου (το πρώτο όνομα της ΕΟΚΑ). Και οι 2 οργανώσεις ιδρύθηκαν το 1952. Την ΚΑΡΗ αποτελούσαν κυρίως Κύπριοι φοιτητές, υπό την ηγεσία του γιατρού Γιάννη Ιωαννίδη, οι οποίοι εκπαιδεύτηκαν στα όπλα και αργότερα απετέλεσαν τον πρώτο πυρήνα πολεμιστών της ΕΟΚΑ. Η Μυστική Επιτροπή του Απελευθερωτικού Αγώνα Κύπρου αποτελείτο από εξέχουσες προσωπικότητες του Ελλαδικού και Κυπριακού χώρου, επισημοποιήθηκε με όρκο και είναι εκείνη που σχεδίασε, παρασκεύασε και διοργάνωσε τον αγώνα, και η ονομασία της μετεξελίχθηκε σε ΕΟΚΑ. Η Επιτροπή αυτή καθόρισε σε γενικές γραμμές την μορφή του αγώνα. Η προεδρία της δόθηκε στον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο, ενώ η αρχηγία του ένοπλου αγώνα δόθηκε στον Γεώργιο Γρίβα-Διγενή.

Είναι καλό να μνημονεύεται και στην Κύπρο ότι ο αγώνας της ΕΟΚΑ ξεκίνησε από την Ελλάδα, παρόλο που τότε οι περισσότεροι πολιτικοί της Ελλάδας «ανέπνεαν με βρετανικούς και αμερικανικούς πνεύμονες» (κατά δήλωση Γεωργίου Παπανδρέου του πρεσβύτερου). Ωστόσο, μέχρις ενός σημείου, οι Αμερικανοί ήταν ευνοϊκοί προς τους Έλληνες, αλλά οι ελληνικές ηγεσίες δεν το εκμεταλλεύτηκαν αυτό.

Ο απελευθερωτικός αγώνας στην Κύπρο

Όταν ξεκίνησε ο ένοπλος αγώνας την 1η Απριλίου 1955, κάτω στην Κύπρο έσκασαν οι πρώτες βόμβες, βγήκε η πρώτη προκήρυξη του Γρίβα ως «Διγενής». Τότε ουδείς γνώριζε το ποιος είναι. Το ΚΚΕ θα προστρέξει να προσφέρει τις υπηρεσίες του για άλλη μια φορά, καταδίδοντας στους Άγγλους ότι ο Διγενης είναι ο στρατηγός Γρίβας από τον ραδιοσταθμό του Ανατολικού Μπλοκ «Φωνή της αλήθειας» (Νίκος Ζαχαριάδης) στις 26 Απριλίου 1955. Επίσης την ίδια μέρα, ο ραδιοσταθμός του ΚΚΕ χαρακτήρισε τον αγώνα της ΕΟΚΑ «τυχοδιωκτισμό με πασχαλιάτικα βαρελότα»! Την πληροφορία αυτή θα φροντίσει να την αναπαράγει το ΑΚΕΛ στην Κύπρο, προκειμένου αυτό να γίνει σαφές.

Ο Γρίβας αναγκάστηκε να αφήσει το κρησφύγετό του στην Λευκωσία και να ανέβει στα βουνά του Τροόδους, μετά την δημοσιοποίηση της ταυτότητάς του. Εκεί θα είναι μέσα στα σώματα των ανταρτών, θα εκπαιδεύσει τους αντάρτες, θα κινείται μαζί τους και εκεί πέρα θα είναι και το αρχηγείο, όπου θα δίνονται οι κατευθύνσεις αυτού του επικού αγώνα. Ο Βρετανός κυβερνήτης της Κύπρου σερ Τζον Χάρτινγκ έλεγε: «Όσο δεν θα μπορούμε να συλλάβουμε τον Γρίβα, τόσο η ΕΟΚΑ θα είναι παντοδύναμη και δεν θα μπορούμε να τους σβήσουμε».

Φθάνουμε στις Συνθήκες Ζυρίχης-Λονδίνου (1959), με τις οποίες έγινε η κατάπαυση του πυρός και θεωρήθηκε ότι ολοκληρώθηκε ο αγώνας, όχι όμως με το αποτέλεσμα που ήθελαν οι αγωνιστές της ΕΟΚΑ, δηλ. με την Ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα. Τότε ο Γρίβας, προκειμένου να μην υπάρξει εθνικός διχασμός κάτω στην Κύπρο, δίνει διαταγή κατάπαυσης του πυρός, με την διαβεβαίωση του Μακαρίου και της Ελλάδας ότι οι συνθήκες αυτές ήταν κάτι το προσωρινό, ένα βήμα προς την Ένωση (αλλά αποδείχθηκε το «ουδέν μονιμότερον του προσωρινού»). Ακολουθεί η επιστροφή του Γρίβα στην Αθήνα (17 Μαρτίου 1959).

Το 1964, η ελληνική κυβέρνηση, υπό τον Γεώργιο Παπανδρέου, σε συμφωνία με τον Μακάριο, αποστέλλει τον Γρίβα κάτω στην Κύπρο, ως διοικητή και αρχηγό της Ανώτατης Στρατιωτικής Διοίκησης Αμύνης Κύπρου. Μαζί με την ελληνική μεραρχία, η οποία κατεβαίνει μυστικά, οργανώνει την άμυνα της Κύπρου. Ο Γρίβας και η ελληνική μεραρχία κάτω στην Κύπρο ήταν η εγγύηση ότι οι Τούρκοι ποτέ δεν θα πατάγανε στο νησί.

Το 1967 στην Ελλάδα γίνεται το στρατιωτικό καθεστώς της 21ης Απριλίου. Κάτω στην Κύπρο γίνονται τα επεισόδια της Κοφίνου και διατάζεται ο Γρίβας να εισβάλει, με σκοπό να καταπνίξει την επανάσταση των Τούρκων. Τότε οι Τούρκοι δίνουν τελεσίγραφο απέναντι σε Ελλάδα και Κύπρο ότι αν δεν αποχωρήσει η ελληνική μεραρχία από το νησί και αν δεν φύγει ο Γρίβας θα εισβάλλουν στην Κύπρο εντός 45 ημερών. Τελικά η μεραρχία απεχώρησε κάτω από αδιευκρίνιστες μέχρι στιγμής συνθήκες και ο Γρίβας επέστρεψε στην Αθήνα.

Όταν αποσύρθηκε η Μεραρχία από την Κύπρο, ο Γρίβας μένοντας στην Αθήνα, προσπάθησε να αντιδράσει στο καθεστώς της 21ης Απριλίου. Κατάφερε και διέφυγε από τον κατ’ οίκον περιορισμό που του είχαν επιβάλει. Την 1η Σεπτεμβρίου 1971 ο Γρίβας φεύγει μυστικά για την Κύπρο και ιδρύει εκεί την ΕΟΚΑ Β’. Οι αρχικές κινήσεις της ΕΟΚΑ Β’ δεν έγιναν με σκοπό να ανατρέψουν τον Μακάριο, αλλά για να τον πιέσουν και να υπάρξει κάποια συνεννόηση, προκειμένου να προχωρήσει το ζήτημα της Ενώσεως της Κύπρου με την Ελλάδα.

Πράγματι έγινε μία συνάντηση μεταξύ Γρίβα και Μακαρίου στις 25 Μαρτίου 1972, κάτω από καλές συνθήκες. Συμφωνήθηκαν κάποια πράγματα, αλλά στην συνέχεια ο Μακάριος όχι μόνο δεν θα τα υλοποιήσει, αλλά θα ενταθούν οι διωγμοί και βασανιστήρια κατά των υποστηρικτών του Ενωτικού Κινήματος. Σε αντίδραση, τα αστυνομικά τμήματα, για τα οποία υπήρχαν μαρτυρίες ότι βασανίζονταν αγωνιστές, άρχισαν να ανατινάζονται. Και άρχισε να εξελίσσεται μία κατάσταση περίεργη, μία κατάσταση διχόνοιας που δεν την ήθελε ο Γρίβας.

Μέσα σε μία 15ετία διαλύθηκε όλος ο επί 200 χρόνια αγώνας των Ελλήνων της Κύπρου για Ένωση με την Ελλάδα. Ο Μακάριος, για να εγκαθιδρύσει την εξουσία του, δημιούργησε το ζυριχικό κράτος, στο οποίο συμμετείχαν και πρώην αγωνιστές που απέκτησαν αξιώματα, και τώρα η Ένωση με την Ελλάδα δεν τους έλεγε πολλά πράγματα. Δημιούργησαν ένα κλίμα απηνούς διωγμού ενάντια στους Ενωτικούς και η μοιραία σύγκρουση έγινε το 1974, με τις γνωστές καταστροφικές συνέπειες.

Στις 27 Ιανουαρίου 1973 στην Λεμεσό στο κρησφύγετό του πεθαίνει ο Γεώργιος Γρίβας-Διγενής. Το κρησφύγετό του ήταν ένα δωματιάκι ανήλιαγο, του οποίου η είσοδος βρισκόταν κάτω από τον νεροχύτη μίας κουζίνας. Ο Γρίβας πέθανε με την πίκρα του διχασμού του κυπριακού λαού, με την πίκρα ότι δεν κατάφερε να δει το όνειρό του, την Ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα, να πραγματοποιείται. Οι συναγωνιστές του θα βγάλουν μία λιτή ανακοίνωση «Έπεσεν ο βαθύσκιος δρυς, υπό την σκιάν του οποίου το Έθνος των Ελλήνων εγνώρισεν ημέρας μεγαλείου και ανατάσεως. Ο μυθικός Διγενής υπέκυψε χθες εις τα μαρμαρένια αλώνια, αφού εκτυπήθη γενναίως με τον Χάροντα».

Στις 31 Ιανουαρίου 1974 η Κυπριακή Βουλή θα τον ανακηρύξει άξιον τέκνον της πατρίδος της Κύπρου με ψήφισμά της. Επίσης η Ακαδημία Αθηνών θα τον ανακηρύσσει «άξιον τέκνον της ιδιαιτέρας αυτού πατρίδος Κύπρου».

Η σημερινή κατάσταση του Κυπριακού

Σήμερα τα δύο μεγαλύτερα κόμματα της Κύπρου, ΑΚΕΛ (Ανορθωτικό Κόμμα Εργαζόμενου Λαού) και ΔΗΣΥ (Δημοκρατικός Συναγερμός), σε αγαστή συνεργασία προσπαθούν να κλείσουν την υπόθεση της Κύπρου, εκμεταλλευόμενοι τη κατάσταση που βρίσκεται σήμερα η Ελλάδα.

Η μοναδική ίσως αντίσταση που υπάρχει σε αυτές τις διαπραγματεύσεις είναι μόνο από τον Υπουργό των Εξωτερικών της Ελλάδος Νίκο Κοτζιά. Πρέπει να ξεχωρίσουμε την πολιτική του Κοτζιά από την πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ. Είναι τελείως διαφορετικές οι απόψεις που έχει ο ΣΥΡΙΖΑ από τις απόψεις που έχει ο Κοτζιάς, ο οποίος δεν είναι μέλος του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά συνεργαζόμενος . Τον είδαμε και από τις προηγούμενες συζητήσεις για το Κυπριακό στην Γενεύη (9-12 Ιανουαρίου 2017). Κρατάει μία μάλλον καλή στάση, καλή γραμμή, και φροντίζει ό,τι είναι να υπογραφεί να μην είναι καταστροφικό για τον Ελληνισμό της Κύπρου.

Υπάρχει στόχος να αφελληνισθεί το νησί και αυτό είναι κάτι που δεν ξεκινάει τώρα, αλλά από τα μόρφωμα Ζυρίχης-Λονδίνου των Καραμανλή-Αβέρωφ (1959) που έζησαν οι παλαιότεροι στην Κύπρο. Αυτό που γεννήθηκε μετά τον αγώνα της ΕΟΚΑ, το διαπραγματεύθηκαν κάποιοι που κάνανε ο,τιδήποτε για να μην έλθει η Ελλάδα κάτω στην Κύπρο. Σε αυτό προστίθεται και το ΑΚΕΛ, το οποίο εκπροσωπεί κατά βάση τα βρετανικά συμφέροντα στην Κύπρο και λιγότερο την Αριστερά και σιγοντάρει τους Βρετανούς στην προσπάθειά τους να αφελληνισθεί το νησί. Αυτό που επιχειρείται κάτω είναι η αναγνώριση και η ισοτιμία με τους Τούρκους και η διάλυση ουσιαστικά της Κυπριακής Δημοκρατίας με την μορφή που την ξέραμε μέχρι σήμερα.

Εμείς που βρισκόμαστε ακριβώς στην απέναντι μεριά, οι Ενωτικοί, που λέγαμε εμείς κάτω στην Κύπρο, οι πατριώτες, δεν έχουμε ένα σχέδιο απελευθέρωσης, για το οποίο χρειάζεται σοβαρή διεργασία, και όχι μόνο κραυγές και ευχολόγια. Η Ελλάδα δεν στάθηκε στο ύψος των περιστάσεων από καμία κυβέρνηση και οι Κύπριοι υπέρμαχοι της Ένωσης αισθάνονται προδομένοι. Σήμερα οι νέες γενιές διδάσκονται ότι οι εκτελεσθέντες από τους Άγγλους Κύπριοι αγωνιστές ανέβηκαν στην αγχόνη όχι για την Ένωση με την Ελλάδα, αλλά για την σημερινή τουρκοποιημένη ανεξαρτησία.

Οι απαγχονισθέντες εννέα αγωνιστές, όλοι τους νέοι, ηλικίας 19-24 ετών:

• στις 10 Μαΐου 1956 ο Μιχαήλ Καραολής (23 ετών), κρατικός υπάλληλος από το Παλαιοχώρι, και ο Ανδρέας Δημητρίου (22 ετών), ιδιωτικός υπάλληλος από τον Άγιο Μάμα
• στις 9 Αυγούστου 1956 ο Ανδρέας Ζάκος (24 ετών), σχεδιαστής από τη Λινού, ο Ιάκωβος Πατάτσος (22 ετών) από τη Λευκωσία και ο Χαρίλαος Μιχαήλ (21 ετών) από τη Γαληνή, υπάλληλος στην Κυπριακή Μεταλλευτική Εταιρία
• στις 21 Σεπτεμβρίου 1956 ο Μιχαήλ Κουτσόφτας (22 ετών), εργάτης από το Παλαιομέτοχο, ο Στέλιος Μαυρομάτης (23 ετών) από το Λάρνακα της Λαπήθου, υπάλληλος στο βρετανικό αεροδρόμιο της Λευκωσίας και ο Ανδρέας Παναγίδης (23 ετών), εργάτης από το Παλιομετοχο, παντρεμένος και πατέρας τριών παιδιών
• στις 14 Μαρτίου 1957 ο Ευαγόρας Παλληκαρίδης (19 ετών) με καταγωγή από την Τσάδα, μαθητής του Γυμνασίου Πάφου