Η σημαία του Αμερικανικού Νότου θύμα της πολιτικής ορθότητας

Μεγάλη αναταραχή έχει προκληθεί μετά την δολοφονία 9 Αφροαμερικανών σε Επισκοπική εκκλησία του Τσάρλεστον της Νότιας Καρολίνας από τον ψυχοπαθή Ντύλαν Ρούφ στις 17 Ιουνίου 2015, ο οποίος σε παλαιότερη του φωτογραφία εικονιζόταν να κουβαλάει την συνομοσπονδιακή σημαία του Νότου. Αμέσως η Αφροαμερικανή γερουσιάστρια της Νότιας Καρολίνας για το κόμμα των Ρεπουμπλικάνων Νίκι Χάλεϊ ζήτησε να κατέβει από το Κοινοβούλιο της Πολιτείας (υπόψη ότι η συγκεκριμένη πολιτεία έχει αρνηθεί από το 1962 να την κατεβάσει), αλλά και από κάθε δημόσιο χώρο. Ενώ η πολυεθνική αλυσίδα λιανικού εμπορίου Walmart, το Amazon και το E-bay αποφάσισαν να σταματήσουν στην πώληση της Συνομοσπονδιακής σημαίας.

Αμέσως άρχισε η διένεξη που κρατεί ενάμιση αιώνα εάν η συνομοσπονδιακή σημαία εκπροσωπεί την Παράδοση ή είναι έκφραση μίσους. Ή αν ο Εμφύλιος Πόλεμος έγινε για την ανεξαρτησία των Νότιων Πολιτειών απέναντι στην συγκεντρωτική Oυάσινγκτον, όπως την οραματιζόταν ο Τόμας Τζέφερσον, ή για την υπεράσπιση της δουλείας και της ρατσιστικής πολιτικής.

Η πολιτική ορθότητα κτυπάει τις παλιές ταινίες του Χόλυγουντ

Αυτό όμως δεν επρόκειτο αν μας ενδιαφέρει, αν δεν είχε και αντίχτυπο στον καλλιτεχνικό κόσμο. Στις 24 Ιουνίου ο γνωστός σινεκριτικός Λού Λιούμερικ της New York Post ζήτησε να απαγορευτεί το «Όσα Παίρνει ο Άνεμος» ως ρατσιστικό φιλμ. Για αυτόν η ταινία βασίζεται στο βιβλίο της Μάργκαρετ Μίτσελ, η οποία ήταν υπερασπίστρια του «χαμένου αγώνα» του Νότου και υμνήτρια της Κου Κλουξ Κλαν. Είναι μια ταινία που για αυτόν παρουσιάζει τους Βόρειους ως κακούς και τους μαύρους να αγαπάνε τα αφεντικά τους. Βέβαια ο παραγωγός Ντέηβιντ Σελζίνσκυ, ο οποίος ήταν ένας προοδευτικός Εβραίος, έκοψε για λόγους ελιγμού τα διάφορα «αράπης» που υπήρχαν στο βιβλίο και τα αντικατέστησε με αναφορές σε «σκουρόχρωμους». Ενώ υπάρχει μια σκηνή όπου υπαινίσσεται ότι ο Ρεντ Μπάτλερ (Κλαρκ Γκέημπλ) και ο Άσλεϋ Γουίλκς (Λέσλι Χάουαρντ) παρακολουθούν μια μυστική πολιτική συνάντηση μετά την επίθεση που δέχεται η Σκάρλετ Οʼ Χάρα (Βίβιαν Λη) και η οποία συμπεριλαμβάνει δράση με λευκές κουκούλες.

Όσον αφορά το θέμα μας, η κλασσική σκηνή του χορού στην ταινία είναι γεμάτη από σημαίες του Νότου και πορτραίτα του Προέδρου της Συνομοσπονδίας Τζέφερσον Νταίηβις σε εμφανή σημεία. Γενικά ο κριτικός θεωρεί ότι το «Όσα Παίρνει ο Άνεμος» είναι απεχθές έργο γιατί θεωρεί ότι ο Εμφύλιος δεν έγινε για την δουλεία, ένα θεσμό που όπως λέει η ταινία ρομαντικοποιεί. Μέχρι τώρα η Warner δεν ήθελε να ακούσει για σχέση της ταινίας με τον φυλετισμό. Όμως στο Blue Ray του «Οσα Παίρνει ο Άνεμος» μαύροι και λευκοί ιστορικοί δηλώνουν ότι το «Όσα Παίρνει ο Άνεμος» περνάει την άποψη ότι η δουλεία δεν είναι κάτι άσχημο. Με άλλα λόγια το θεωρεί εξίσου ρατσιστικό με την «Γέννηση ενός Έθνους» του Γκρίφιθ.

Μια ταινία που άλλαξε τον τρόπο που γυριζόταν ο κινηματογράφος, χάρις σε καινούργιες τεχνικές, όπως παράλληλο μοντάζ, που μετέτρεψε τον Κινηματογράφο σε Τέχνη και άνοιξε τον δρόμο για επικές ταινίες όπως το «Όσα Παίρνει ο Άνεμος», αλλά και τις ταινίες σοσιαλιστικού ρεαλισμού του Αϊζενστάιν, όπως το «Θωρηκτό Ποτέμκιν». Αυτή η ταινία πάντα βρισκόταν μέσα στις 100 καλύτερες ταινίες (παλαιότερα μέσα στις 10 κορυφαίες), αλλά τα τελευταία 5 χρόνια δεν αναφέρεται καν στις λίστες του Αμερικάνικου Ινστιτούτου Κινηματογράφου. Η αιτία ότι οι κριτικοί θεωρούν ότι εξυμνεί την Κου Κλουξ Κλαν.

Θύμα έχει πέσει και η σειρά «Ντιούκς» (1979-1985) όπου τα δύο ξαδέλφια Μπο και Λιούκ Ντιούκ οδηγούσαν το αμάξι με το όνομα «Στρατηγός Λη». Φυσικά δεν υπήρχε τίποτα ρατσιστικό στην σειρά παρά πλάκες σε βάρος του διεφθαρμένου σερίφη, κυνηγητά με τον «Στρατηγό Λη» και τα καυτά σορτς της ξαδέλφης Νταίζυ. Παρόλα αυτά, η Warner έχει αποφασίσει να σβήσει την σημαία του Νότου από τα αυτοκινητάκια απομιμήσεις του «Στρατηγού Λη».

Τα συγκροτήματα του southern rock για το νόημα της Dixie

Εδώ να πούμε ότι η Συνομοσπονδιακή σημαία υψώθηκε μετά τον Βʼ Παγκόσμιο Πόλεμο ως σύμβολο αντίστασης στην πολυπολιτισμικοτητα, όπως έκανε το 1963 ο κυβερνήτης της Αλαμπάμα Τζώρτζ Γουάλλας κατά την διάρκεια της επίσκεψης του τότε Γενικού Εισαγγελέα Ρόμπερτ Κέννεντυ. Μέχρι τότε ταυτιζόταν εκδηλώσεις για τους βετεράνους του Εμφυλίου, όπως μνημόσυνα ή ακόμη αναπαραστάσεις μαχών. Όταν όμως την σήκωσαν τα συγκροτήματα του Νότιου Ροκ, όπως οι «Lynyrd Skynyrd», οι «παράνομοι της country», όπως ο Χανκ Γουίλλιαμς Τζούνιορ και ο Ντέηβιντ Άλλαν Κόε, έγινε σύμβολο της περηφάνιας των Νοτίων για την κουλτούρα τους και την καταγωγή τους.

Ποια όμως είναι η άποψη των συγκροτημάτων του southern rock για το νόημα της σημαίας; Kατάρχήν υπάρχουν οι «Lynyrd Skynyrd» που στο «Sweet Home Alabama» υπερασπίσθηκαν τις πολιτιστικές ιδιοσυγκρασίες του Νότου. Πριν τρία χρόνια ο Γκάρυ Ρόσινγκτον είχε δηλώσει ότι οι «Lynyrd Skynyrd» δεν θα πουλάνε την σημαία του Νότου στα πωλητήρια τους. Αυτό δε το δικαιολογούσε ότι την χρησιμοποιούν πια «ομάδες μίσους», όπως η ΚΚΚ και οι ναζί σκίνχεντς, οι οποίες στην ουσία την «απήγαγαν» από την παράδοση της και την κληρονομιά των στρατιωτών.

Φυσικά η αντίδραση των οπαδών ήταν να τους ξεφωνήσουν ως απατεώνες, ψεύτικους και «ποζάτους Νότιους». Όμως μετά από λίγο αφού ηρεμούσαν τα πράγματα θα δήλωνε: «Ο Τζώννυ Βαν Ζάντ συνεχίζει να τυλίγει την σημαία γύρω από το μικρόφωνο και απλώνει μία πάνω στο πιάνο. Δεν θέλουμε να πληγώσουμε κανενός τα αισθήματα, αλλά είμαστε ακόμα τόσο περήφανοι που είμαστε από τον Νότο, που κυματίζουμε την σημαία». Ενώ ο Ρίκυ Μέντλοκ δήλωνε: «Να σου πω για να καταλάβεις. Δεν έχει κάνει να κάνει με το μίσος. Η υπόθεση με την Συνομοσπονδιακή σημαία έχει υπερφουσκωθεί πέρα από τις σωστές διαστάσεις. Αν ο Νότος είχε νικήσει, αυτή θα ήταν η εθνική σημαία. Αλλά δεν νίκησε. Είναι Παράδοση, δεν έχει να κάνει με το μίσος».

Αντίθετη είναι η άποψη του Πάτερσον Χούντ των «Drive-By Truckers», του συγκροτήματος που έχει ταυτιστεί όσο κανένα με το southern rock: «Είμαι από την Αλαμπάμα. Έζησα στον Νότο ολόκληρη την ζωή μου. Έχω προγόνους που πολέμησαν σε αυτόν τον πόλεμο που έγινε για λάθος λόγους, αλλά είναι πολύ πίσω στο παρελθόν. Ο Εμφύλιος έγινε πριν από 150 χρόνια. Είναι καιρός να προχωρήσουμε μπροστά. Η σημαία συμβολίζει μια πράξη πολέμου ενάντια στις Ηνωμένες Πολιτείες».

Ο ίδιος θεωρεί ότι η Συνομοσπονδιακή σημαία σχετίζεται με τον ρατσισμό. «Είναι σαν την σβάστικα, η οποία υπήρχε για χιλιάδες χρόνια, αλλά θα ταυτίζεται πάντα με το Ολοκαύτωμα. Το ίδιο συμβαίνει και με την Συνομοσπονδιακή σημαία και τα γεγονότα της προηγούμενης εβδομάδος πρόσθεσαν μια νέα διάσταση».

Βέβαια μια τέτοια δήλωση δεν μπορεί παρά να θυμώσει τους οπαδούς του southern rock. Εμείς βέβαια ταυτιζόμαστε με την άποψη των Lynyrd Skynyrd, αλλά δεν μπορούμε να μην σκεφτούμε ότι με αφορμή ένα γεγονός που μπορεί να είναι και στημένο, η πολιτική ορθότητα που κατευθύνεται από τις πιο ακραίες φωνές του Δημοκρατικού Κόμματος έχει κυριαρχήσει στην πολιτική και καλλιτεχνική ζωή των ΗΠΑ.