Δεν μπορεί κανείς παρά να νιώσει θαυμασμό για τη γενναία και οραματική απόφαση της ηγεσίας του Υπουργείου Παιδείας να καταργήσει τη βάση του «10» ως απαραίτητη προϋπόθεση για την είσοδο σε ανώτατο εκπαιδευτικό ίδρυμα. Η κατάργηση αυτού του σκοταδιστικού μέτρου αποτελεί μια μεγάλη κατάκτηση για τον ελληνικό λαό, που θα τον οδηγήσει χωρίς καμία αμφιβολία σε ένα μέλλον φωτεινό, χαρούμενο και δημιουργικό.
Να σας εξομολογηθώ όμως κάτι: μόλις πληροφορήθηκα την είδηση για την κατάργηση της βάσης αρχικά ανησύχησα, φοβούμενος ότι θα συνοδευόταν από την παραίτηση της υπουργού Παιδείας. Θυμήθηκα, βλέπετε, ότι όταν λίγες μέρες πριν από το Πάσχα ο υφυπουργός της είχε ανακοινώσει ότι «οδεύουμε προς κατάργηση του «10»», η υπουργός είχε γίνει έξαλλη, λέγοντας ότι γίνονται πράγματα πίσω από την πλάτη της, και απειλώντας θεούς και δαίμονες, μεταδίδοντας σαφώς το μήνυμα ότι το αφεντικό στο υπουργείο της είναι η ίδια και δεν θα αφήσει να περάσουν παρασκηνιακές μεθοδεύσεις και παράλληλες διαδρομές εξουσίας, απ' όπου και να εκπορεύονται. Με χαρά όμως έμαθα, αργότερα, ότι η υπουργός όχι μόνο δεν παραιτήθηκε, αλλά ανακοίνωσε μαζί με τον υφυπουργό τα νέα μέτρα.
Και έτσι κατάλαβα ότι, προς τιμήν της, στάθηκε στο ύψος των περιστάσεων, πεισμένη το δίχως άλλο από τα ακλόνητα επιχειρήματα του υφυπουργού, που είναι άλλωστε καθηγητής σε ελληνικό πανεπιστήμιο, άρα κατά τεκμήριον άριστος κάτοχος της επιστημονικής μεθόδου και της λογικής διαδικασίας.
Δεν θα συζητήσω εδώ τα αναμφισβήτητα οφέλη που θα υπάρξουν στις τοπικές κοινωνίες που φιλοξενούν τα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα που θα δέχονται τους «μονοψήφιους» (όπως αποκαλούνται τρυφερά από κάποια μέλη της εκπαιδευτικής κοινότητας οι έχοντες κάτω του «10» βαθμολογία), την πληθώρα των άδειων διαμερισμάτων που θα γεμίσουν, τα βουνά των σουβλακιών που θα πουληθούν, τις ατέλειωτες ώρες χρήσης ηλεκτρονικών παιχνιδιών που θα χρεωθούν, ούτε το αναμφισβήτητο αισθητικό όφελος που θα υπάρξει γεμίζοντας κτίρια που ως τώρα έμεναν άδεια, δημιουργώντας θέαμα σπαρακτικό. Αυτά άλλωστε τα ανέλυσε πειστικότατα η Λώρη Κέζα, στο «Βήμα» της 14ης Απριλίου. Το υπουργικό δίδυμο σίγουρα θα έλαβε και τα κοινωνικά οφέλη υπόψη του. Αλλά στην κρίση του για την κατάργηση της βάσης του «10» βάρυναν άλλα επιχειρήματα, υψηλά, που καμία σχέση δεν έχουν με ενοικιοστάσια και φραπογάλατα.
Βεβαίως! Τα επιχειρήματα που παρουσίασε το δίδυμο ήταν εξόχως λογικά:
Για να καταλάβετε πόσο συγκλονιστικά καίρια είναι αυτά τα επιχειρήματα, συνδυασμένα, θα σας βοηθήσω με ένα παράδειγμα από άλλο τομέα. Είναι γνωστό ότι για πρόσληψη στην ελληνική αστυνομία ο υποψήφιος πρέπει να έχει ύψος άνω του 1,70. Ας πούμε λοιπόν ότι ένας άφρων υπουργός μια μέρα ανεβάζει το όριο στο 1,75. Αργότερα όμως έρχεται ένας πανέξυπνος που λέει ότι το ανέβασμα του ορίου δεν οδήγησε σε βελτίωση του γονιδιακού υλικού των Ελλήνων, ούτε σε μεγαλύτερο αριθμό υψηλών μπέμπηδων. Οπότε, σωστά, το καταργεί - όπως σωστά κατήργησαν τη βάση του «10» οι δύο υπουργοί.
Η άποψή μου ότι η κατάργηση αποτελεί σπουδαία κατάκτηση για την Παιδεία μας έγινε ακλόνητη πεποίθηση όταν είδα ότι η ηγεσία της ΟΛΜΕ τη χαιρέτησε ως «θετικό γεγονός», που μάλιστα, όπως έμαθα, «πρώτη η ΟΛΜΕ ανέδειξε ως αίτημα». Σωστά βέβαια επισημαίνουν οι φωτισμένοι αυτοί άνθρωποι ότι το θετικό γεγονός αμαυρώνεται κάπως, καθώς σύμφωνα με τα νέα μέτρα το σύστημα πρόσβασης στα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα «εξακολουθεί να συνδέεται με τις επιδόσεις των μαθητών στο λύκειο», πράγμα που θεωρούν απαράδεκτο. Γιατί όμως να μη δώσουμε κι εδώ ένα λαμπρό παράδειγμα στην υπόλοιπη ανθρωπότητα - που κι αυτή είναι δέσμια της ίδιας ανόητης συνήθειας - όπως δώσαμε σε τόσα άλλα τον τελευταίο καιρό;
Εισηγούμαι λοιπόν, αφουγκραζόμενος και την προτροπή των ηγετών της ΟΛΜΕ που ξέρουν από αυτά τα πράγματα, ως επόμενο μέτρο του υπουργείου, την κατάργηση κάθε σύνδεσης του βαθμού του λυκείου με τα κριτήρια εισαγωγής σε ανώτατο εκπαιδευτικό ίδρυμα. Αν γίνει αυτό, τότε σίγουρα θα βελτιωθεί αυτόματα η δευτεροβάθμια εκπαίδευσή μας, και υπερβολικά μάλιστα! Τα δε λύκεια, ειδικότερα, θα φτάσουν σε επίπεδα τόσο υψηλά, που θα τα ζηλέψουν και όλες οι δυτικές χώρες. Και έτσι, στο εξής δεν θα κερδίζουν απλώς οι ιδιοκτήτες της επαρχίας μας, μισθώνοντας τις γκαρσονιέρες τους σε αθηναίους ή θεσσαλονικείς φοιτητές των κατά τόπους ΤΕΙ, αλλά όποιος έχει ένα κεραμίδι, απανταχού της χώρας, θα πλουτίσει, μοσχονοικιάζοντάς το στους Άγγλους, Γάλλους, Γερμανούς και άλλους που θα αρχίσουν να στέλνουν εδώ σωρηδόν τα βλαστάρια τους για να ξεστραβωθούνε, μετέχοντες της ημετέρας Παιδείας.
Για να ανεβάσουμε το επίπεδο της Παιδείας μας ακόμη περισσότερο μάλιστα μπορούμε σταδιακά να λάβουμε και μερικά μέτρα ακόμη, όλα στην ίδια φωτεινή κατεύθυνση που δείχνει η κατάργηση του «10».
Το πρώτο είναι να καταργήσουμε εντελώς τη βαθμολογία, αρχικά στο γυμνάσιο, μετά στο λύκειο και, στο πλαίσιο ενός πενταετούς προγράμματος, στο πανεπιστήμιο. Άλλωστε, η βαθμολογία είναι κατ' εξοχήν μορφή αξιολόγησης, και είναι γνωστό πόσους αγώνες έχουν κάνει πολλοί εκπαιδευτικοί μας, κάθε βαθμίδας, για να μην αξιολογούνται (η ΟΛΜΕ μάλιστα καταδικάζει ρητά τις σχετικές απαράδεκτες αποφάσεις των νέων μέτρων). Γιατί λοιπόν να μην προσφέρουν τώρα οι διδάσκοντες αυτό που το θεωρούν προνόμιό τους - και κατά την κρίση τους τόσο βελτιωτικό του επιπέδου της Παιδείας - και στους μαθητές και στους φοιτητές τους;
Το δεύτερο μέτρο - αυτό εμπνευσμένο από άλλο επαναστατικό βήμα, της ανωτατοποίησης των ΤΕΙ - θα είναι η ανωτατοποίηση του λυκείου. Έτσι, ο απόφοιτος του ελληνικού λυκείου θα θεωρείται αυτομάτως πτυχιούχος πανεπιστημίου. Η απαραίτητη συνέχεια βέβαια είναι η υπερανωτατοποίηση του πανεπιστημιακού πτυχίου και η αναγόρευσή του, αυτομάτως, σε διδακτορικό. Το διδακτορικό, σε συνεννόηση με τη Σουηδική Ακαδημία, μπορεί να πετύχουμε να θεωρείται Νομπέλ. Υπάρχουν πάμπολλες ιστοσελίδες που προσφέρουν διπλώματα κάθε λογής επί πληρωμή. Γιατί να μην τους ανταγωνιστούμε, προσφέροντας στη χειμαζόμενη οικονομία μας το πλούσιο έσοδο που τώρα καρπώνονται κάποιοι επιτήδειοι; Σίγουρα θα τους επιβληθούμε κατά κράτος! Γιατί τι νομίζετε ότι θα προτιμούν οι αλλοδαποί υποψήφιοι; Το τσίτικο, το ξένο, που βρωμάει από δέκα χιλιόμετρα ότι είναι αγορασμένο από το Διαδίκτυο, ή ένα λαχταριστό δίπλωμα ελληνικού πανεπιστημίου, με ωραιότατες σφραγίδες, με ιωνικές κολόνες, με Πλάτωνα, Αριστοτέλη και όλους μας τους σοφούς επάνω;
Αλλά αυτά, τα τελευταία, είναι ακόμη στο στάδιο του ονείρου. Ας πανηγυρίσουμε τώρα το σίγουρο, την κατάργηση του «10», και τ' άλλα σιγά-σιγά. Εδώ είμαστε άλλωστε...
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στο φύλλο της 18ης Απριλίου της εφημερίδας Το Βήμα.