Η άγνωστη αρχαία Στράτος και η εγκατάλειψη της

Είναι αλήθεια ότι στην πατρίδα μας υπάρχουν εκατοντάδες αρχαιολογικοί χώροι. Δεν θα μπορούσε να ήταν διαφορετικά αφού η χώρα μας έχει χιλιάδες χρόνια ιστορίας και πολιτισμού. Κάποιοι από αυτούς τους χώρους είναι πολύ γνωστοί, μερικοί λιγότερο γνωστοί, μα οι περισσότεροι ακόμη άγνωστοι στο ευρύ κοινό. Ένας πάρα πολύ σημαντικός και όμορφος αρχαιολογικός χώρος μα σχεδόν άγνωστος είναι η αρχαία πόλη της Στράτου. Βρίσκεται στον νομό Αιτωλοακαρνανίας, ενδιάμεσα περίπου της διαδρομής Αγρινίου - Αμφιλοχίας.

Υπήρξε μεγάλη και οχυρή πόλης στις όχθες του Αχελώου ποταμού, επάνω σε λόφο. Με τα ισχυρά της τείχη δέσποζε σε όλη την Ακαρνανία, λόγω της στρατηγικής της θέσης. Η Στράτος ήταν η πρώτη έδρα του «Κοινού των Ακαρνάνων» κατά τον Ε' π.Χ. αιώνα. Οι Σπαρτιάτες την πολιόρκησαν δύο φορές, πρώτα με τον Κνήμο το 429 π.Χ. και αργότερα με τον Αγησίλαο το 391 π.Χ., χωρίς να κατορθώσουν να την καταλάβουν. Αργότερα την κατέλαβε ο Κάσσανδρος της Μακεδονίας και έπειτα οι Ρωμαίοι. Μετά την ρωμαϊκή κατάκτηση η πόλη χάνει την στρατηγική της σημασία και πέφτει σε μαρασμό.

Ο επισκέπτης σήμερα μπορεί να περιηγηθεί στον αρχαιολογικό χώρο και να θαυμάσει το μεγάλο αρχαίο θέατρο της Στράτου χωρητικότητας 6000 θεατών. Επίσης σώζονται τα ερείπια της Αγοράς και πολλών δημοσίων και ιδιωτικών κτηρίων. Σε παρακείμενο λόφο υπάρχει ο ναός του Στρατίου Διός ο οποίος προκαλεί μεγάλη εντύπωση έτσι παρακλητικός και δεκτικός καθώς στέκει. Τα τείχη της Στράτου έχουν κυκλικό σχήμα και σώζονται πύργοι και πύλες των κλασικών χρόνων που διατηρούνται άριστα. Αυτά τα λίγα όσο αφορά την ιστορία και τον αρχαιολογικό χώρο της Στράτου, ας δούμε όμως και την σημερινή πραγματικότητα.

Κατ' αρχήν, παρότι ο αρχαιολογικός χώρος βρίσκεται πλησίον της εθνικής οδού, περίπου 300 μέτρα, η σήμανση είναι ελλιπής. Οι καθημερινοί επισκέπτες της Στράτου μετριούνται στα δάκτυλα του ενός χεριού και αυτοί μόνον κατά το θέρος. Όλος ο χώρος παραμένει αφύλακτος και εγκαταλελειμμένος με ότι συνεπάγεται αυτό. Ο περιηγητής του χώρου εύκολα θα παρατηρήσει ότι υπάρχουν διάσπαρτα πάρα πολλά όστρακα που μπορεί ο καθένας να «συλλέξει». Η πρόσβαση στο ναό του Στρατίου Διός δεν είναι καθόλου εύκολη. Για φωτισμό που να αναδεικνύει τον χώρο ούτε συζήτηση. Η κατάσταση που επικρατεί είναι χαοτική και αποκαρδιωτική.

Κι όμως τα πράγματα θα μπορούσαν να ήταν τελείως διαφορετικά. Η περιοχή της αρχαίας Στράτου θα μπορούσε να αναδειχθεί σε αξιόλογο τουριστικό ενδιάμεσο σταθμό, με την κατάλληλη αξιοποίηση του αρχαιολογικού χώρου καθώς και την παράλληλη αναβάθμιση της γύρω περιοχής. Το όφελος θα ήταν αμφίπλευρο, η ανάδειξη της Στράτου αφ' ενός και η δημιουργία θέσεων εργασίας για τους κατοίκους της περιοχής μέσα από τον τουρισμό μπορεί να λειτουργήσει πολλαπλασιαστικά για την τοπική κοινωνία.

Είναι άξιον απορίας γιατί η τοπική Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση ή και η αρμόδια Αρχαιολογική Εφορεία δεν εκμεταλλεύτηκαν τα πλούσια κοινοτικά κονδύλια που πρόσφερε απλόχερα η Ε.Ε. για την ανάδειξη μνημείων. Θα μπορούσαν να είχαν συντονίσει τις ενέργειες τους και να κινηθούν προς αυτήν την κατεύθυνση εδώ και χρόνια, αφού και ο χώρος προσφέρεται για τέτοιου είδους εργασίες, αλλά και οι πόροι υπήρχαν διαθέσιμοι. Ας ελπίσουμε ότι αυτοί που είναι υπεύθυνοι για την ανάδειξη και την προβολή του μεγάλου πολιτισμού μας θα πράξουν κάποτε και το χρέος τους.